9- Davalar, Deliller
ve Yemin Davacının Delilinin Olmadığı Durumlarda Davalının Yemin Etmesi
1. İbn Abbas
- - (-)
16632 (1)- İbn Ebi
Muleyke der ki: İbn Abbas, bana şöyle yazdı: ResululIah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) buyurdu ki: ''Şayet insanlara sadece iddialarına göre hak verilecek
olsaydı bazıları birilerinin kanı ve malında hak iddia etmeye başlardı. Fakat
davalı tarafın yemin etmesi gerekir. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(4490-1), Ebu Davud (3619), İbn Mace (2321), Tirmizi (1342) ve Nesai (8/248)
rivayet ettiler.
16633 (2)- İbn Ebi
Muleyke der ki: İbn Abbas, bana şöyle yazdı: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Davalı tarafın yemin etmesi gerekir. Çünkü insanlara sadece
iddialarına göre hak verilecek olsaydı birçok kişi birilerinin malı ve kanında
hak iddia etmeye başlardı'' buyurdu.
[Sahih]
16634 (3)- İbn Ebi
Muleyke'nin bildirdiğine göre İbn Abbas kendisine şöyle yazdı: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Davalı tarafın yemin etmesi daha uygundur''
buyurdu.
[Sahih]
16635 (4)- İbn Ebi Muleyke
der ki: İbn Abbas'a mektup yazınca, cevap olarak bana şöyle yazdı: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) buyurdu ki: ''Davalı tarafın yemin etmesi
gerekir. Çünkü insanlara sadece iddialarına göre hak verilecek olsaydı,
insanlar birilerinin malı ve kanında hak iddia etmeye başlardı.''
[Sahih]
16636 (5)- İbn Abbas der
ki: İki kişi Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanında davalaşınca,
Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) davacıdan delil istedi. Adam delil
gösteremeyince, davalının yemin etmesini istedi. Davalı: "Kendisinden
başka ilah olmayan Allah adına yemin ederim ki ... " şeklinde yemin
edince, Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Aksine sen (inkar ettiğin
şeyi) yaptın, ama ihlasla ''La ilahe illalah'' demen sebebiyle bağışlandın''
buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Ebu Davud
(32725, 3620) ve Nesai, es-Sünenu'l-kübra'da (5964-5) rivayet ettiler.
14358 (4)'te tekrar
etmiştir.
2. Vail b. Hucr
- - (-)
16637- Vail b. Hucr der
ki: Ben Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanındayken, iki kişi gelip
bir arazi sebebiyle davalaştılar. Birisi: "Ey Allah'ın Resulü! Bu adam
Cahiliye döneminde arazime el koydu" dedi. Bu kişi İmriu'l-Kays b. Abis
el-Kindi'ydi. Hasmı ise Rabia b. Abdan'dı. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem), Kinde'li adama: ''Delilin var mı?'' diye sorunca, Kinde'li:
"Hayır" cevabını verdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''0
zaman davalı yemin eder'' buyurunca, Kinde'li: "O zaman malımı alır"
dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bundan başka hakkın yok''
buyurdu. Rabia yemin edeceği zaman Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Kim başkasına ait bir araziyi gasbederse kıyamet gününde huzura Allah kendisine
öfkeli bir şekilde çıkar'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(275-6), Ebu Davud (3245, 3623), Tirmizi (1340) ve Nesai, es-Sünenu'l-kübra'da
(5948) rivayet ettiler.
3. İbn Mes'ud
- - (-)
16638- Abdullah (b.
Mes'ud) der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Kim,
müslüman birinin malını elde etmek için yalan yere yemin ederse, Allah o kişiyi
öfkeli bir halde huzuruna alır. '' Abdullah'tan bunu duyan Eş' as dedi ki: "Vallahi,
bu söz benim hakkımda söylenmiştir. Yahudinin biriyle bir tarla sorunumuz
vardı. Yahudi tarlada olan hakkımı inkar edince onu Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'e şikayet ettim. Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Bu konuda kanıt'ın var mı?'' diye sorunca, ben: "Hayır, yok"
cevabını verdim. Yahudiye: ''0 zaman tarlada bunun hakkı olmadığına yemin et''
buyurdu. Ben: "Yahudi yemin eder ve tarlayı alır" deyince,
"Şüphesiz, Allah'a verdikleri sözü ve yeminlerini az bir karşılığa
değişenler var ya, işte onların ahirette bir payı yoktur. Allah, kıyamet günü
onlarla konuşmayacak, onlara bakmayacak ve onları temizlemeyecektir. Onlar için
elem dolu bir azap vardır"[Al-i Imran 77] ayeti üazil oldu.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(2416, 2417, 2666-7) ve Müslim (138) rivayet ettiler.
14103 (5)'te tekrar
etmiştir.
4. Ebu Musa
- - (-)
16639- Ebu Musa der ki:
Biri Hadramut'tan olan iki kişi Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
yanında bir tarla sebebiyle davalaştılar. Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) birinin yemin etmesini isteyince, diğeri öfkelenerek: "O zaman
yemin edip tarlamı elimden alır" dedi. Bunun üzerine Hz. Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): ''Eğer bu kişi tarlayı haksız yere almışsa, kıyamet günü
Allah'ın, yüzlerine bakmayacağı, temize çıkarmayacağı ve elem verici bir azaba
maruz kalan kişilerden olur'' buyurunca, diğer adam korkarak adamın tarlasını
geri verdi.
[Sahih]
Diğer tahric: İbn Ebi
Şeybe (7/3-4), Abd b. Humeyd (538) ve Ebu Ya'la (7274) rivayet ettiler.
Heysemi (4/179) Ahmed'in
ravilerinin güvenilir olduğunu söyledi.